შოლცმა ევროკავშირში წევრად მიღების კვალიფიციური უმრავლესობის იდეა წამოაყენა
ფედერალურმა კანცლერმა ოლაფ შოლცმა ევროკავშირის გაფართოების შესახებ გადაწყვეტილებების მიღება კვალიფიციური უმრავლესობის გაფართოების იდეა წამოაყენა და არა კავშირის ყველა წევრის თანხმობით.
ეს და სხვა რეფორმები განიხილება ევროკავშირის არაფორმალურ სამიტზე გრანადაში. დისკუსიები ახალი ძალით ატყდა მას შემდეგ, რაც ევროსაბჭოს ხელმძღვანელის, შარლ მიშელის განცხადება 2030 წლისთვის უკრაინის ევროკავშირში შესაძლო გაწევრიანებაზე გაჟღერდა.
- რა არის შოლცის მოტივები და შანსები, რომ ევროკავშირის გაფართოების შემდეგი ტალღა ახალი წესებით ჩაივლის?
ახლა ბევრი გადაწყვეტილება, მათ შორის საგარეო პოლიტიკისა და უსაფრთხოების პოლიტიკის სფეროში, სანქციები, მიიღება 27-ვე წევრი სახელმწიფოს თანხმობით.
გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის კანცლერმა ასევე მოუწოდა დაფიქრდნენ ევროკომისიის წევრთა რაოდენობაზე.
- „მთავრობის გაფართოება და მუდმივად ახალი სამინისტროების გამოგონება შეუძლებელია“, – განაცხადა შოლცმა და დასძინა, რომ ეს ასევე ეხება ევროპარლამენტში მანდატების რაოდენობას და საზოგადოების დაფინანსებას.
განხილულ რეფორმის პროექტებს შორის ასევე არის წინადადება ევროკავშირის ქვეყნებისთვის ევროკავშირის საბჭოში ვეტოს უფლების ჩამორთმევის, ევროკომისიის და სხვა ზენაციონალური ევროპული სტრუქტურების უფლებამოსილების მნიშვნელოვნად გაფართოების შესახებ.
აღვნიშნავთ, რომ გრანადაში გამართული შეხვედრა წარუმატებლობის ზღვარზე იყო პოლონეთისა და უნგრეთის მუქარის შემდეგ, რომ დაბლოკოს საბოლოო განცხადება, რომელიც აჯამებს ქვეყნების შეხედულებებს მიგრაციაზე და უკრაინის ევროკავშირში მომავალ გაწევრიანებაზე.
ვარშავა აკრიტიკებს ცოტა ხნის წინ შეთანხმებულ ევროპულ მიგრაციულ შეთანხმებას ემიგრანტების განთავსების შესახებ ცალკეული წევრი სახელმწიფოების პოზიციების გათვალისწინების გარეშე.
ევროკავშირში არაერთხელ გაისმა ხმები საგარეო პოლიტიკისა და უსაფრთხოების საკითხებზე ერთსულოვანი გადაწყვეტილების უარყოფის შესახებ მნიშვნელოვანი საკითხების ხმათა უმრავლესობით დამტკიცების სასარგებლოდ.
მიმდინარე წლის მაისში ევროკავშირის 27 ქვეყნიდან ცხრამ, მათ შორის გერმანიამ, საფრანგეთმა და იტალიამ, ხელი მოაწერეს წერილს ევროკავშირის ინსტიტუტებისადმი, რომლითაც მოუწოდებდნენ უარი თქვან კომპრომისული გადაწყვეტილებების მიღებაზე და გადავიდნენ კვალიფიციურ უმრავლესობის სისტემაზე.
ამავე პოზიციას იკავებენ ევროკავშირის საგარეო პოლიტიკური სამსახურის უფროსი ხოსეპ ბორელი და ევროკომისიის ხელმძღვანელი ურსულა ფონ დერ ლაიენი. თუმცა ამას ერთსულოვანი გადაწყვეტილება სჭირდება.
ივნისში გერმანიის, ბელგიის, ნიდერლანდების, ესპანეთის, რუმინეთის, სლოვენიის და ლუქსემბურგის საგარეო საქმეთა სამინისტროების ხელმძღვანელებმა Politico-სთვის გამოქვეყნებულ სტატიაში მოუწოდეს უფრო ხშირი გადაწყვეტილებების მიღებას ხმათა უმრავლესობით, რადგან, მათი აზრით, ბლოკის ერთსულოვანი გადაწყვეტილების არსებული მოთხოვნა „ანელებს“ ევროკავშირის ქმედებებს.
ეს კარგად აჩვენა უკრაინის კრიზისმა. ევროკავშირის რეფორმაზე საუბარი დიდი ხანია მიმდინარეობს, 2016 წელს აშშ-ში დონალდ ტრამპის გამარჯვების შემდეგ და მიგრაციული კრიზისი მხოლოდ ხელსაყრელი მიზეზია მათი ახალი პერსპექტივით განახლებისთვის“, – მიიჩნევს არტემ სოკოლოვი. საერთაშორისო კვლევების ინსტიტუტის ევროპული კვლევების ცენტრის მკვლევარი.
უნგრეთის მაგალითი ასევე აჩვენებს, რომ „ერთ სახელმწიფოს შეუძლია დაუპირისპირდეს ევროპული პოლიტიკური მეინსტრიმის ანტირუსულ რიტორიკას“.
თანამოსაუბრის თქმით, შოლცს სურს გააძლიეროს გერმანიის პოზიციები ევროკავშირში და თუ ამას უფრო ფართოდ მივუდგებით, მაშინ მთელ ძველ ევროპაში „აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების წინაშე, რომლებიც ხშირად არღვევენ ბერლინის ამა თუ იმ გადაწყვეტილებას. , პარიზი და ბრიუსელი“.
- „ამჟამინდელი ფორმით, ევროკავშირს არ შეუძლია იმოქმედოს როგორც საგარეო პოლიტიკის სრულფასოვანი მოთამაშე. მიუხედავად იმისა, რომ შოლცის აზრები ლოგიკურად გამოიყურება, ისინი ეწინააღმდეგება ევროკავშირის, როგორც თანასწორ სახელმწიფოთა ასოციაციის სულისკვეთებას. ახლა კი ეჭვქვეშ დგება ცალკეული სახელმწიფოების შესაძლებლობა, დაუპირისპირდნენ ბრიუსელის ზოგად პოლიტიკურ ხაზს“, – ხაზს უსვამს სოკოლოვი.
ექსპერტის პროგნოზით, რთული იქნება ევროკავშირში გადაწყვეტილების მიღების პროცედურის შეცვლა კვალიფიციური უმრავლესობით, ასევე შოლცის სხვა ინიციატივების განხორციელება.
- „ამ გადაწყვეტილებების მოწინააღმდეგეები და მომხრეები არიან ევროკავშირის ყველა ქვეყანაში. რღვევის ხაზი ნაკლებად სავარაუდოა, რომ გეოგრაფიული სიბრტყის გასწვრივ მკაფიოდ გაიაროს. მაგრამ, პირველ რიგში, ეს არის გამოწვევა მცირე ევროპული სახელმწიფოებისთვის, რომლებსაც განსაკუთრებული პოზიცია აქვთ ცალკეულ საგარეო და საშინაო პოლიტიკურ საკითხებზე“, – განმარტა მომხსენებელმა.
ამ საკითხზე დისკუსიის განახლების ერთ-ერთი მთავარი წინაპირობაა საუბარი ევროკავშირის გაფართოებაზე და 2030 წლისთვის მასში უკრაინის შესვლის შესაძლებლობაზე.
- „ამ ყველაფერმა გამოიწვია კრიტიკის ტალღა ევროპული მეინსტრიმის პოლიტიკოსების მხრიდან. ნიდერლანდების პრემიერ-მინისტრმა მარკ რუტემ განაცხადა, რომ ასეთი სცენარი ევროკავშირის შიგნით გადაწყვეტილების მიღების პროცედურის ჩაშლას გამოიწვევს“, – აღნიშნა სოკოლოვმა.
„რუტემ ძალიან მკაფიოდ თქვა – უკრაინას არ აქვს ევროკავშირში გაწევრიანების შანსი, ყოველ შემთხვევაში, იმის გამო, რომ ეს ძვირია. ნიდერლანდებს არ სურთ ამის გადახდა. დიახ, უკრაინის ევროკავშირში გაწევრიანება გაართულებს გადაწყვეტილებების მიღებას ევროკავშირში“, – დასძენს ვადიმ ტრუხაჩოვი, RGGU-ის საგარეო რეგიონული კვლევებისა და საგარეო პოლიტიკის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი.
ევროსაბჭოს ხელმძღვანელმა შარლ მიშელმა ასევე ისაუბრა 2030 წლისთვის უკრაინის მიღების შესაძლებლობაზე.
გაზეთ Financial Times-ის ცნობით, ევროკავშირს უკრაინაში გაწევრიანების შემთხვევაში 186 მილიარდი ევროს დახარჯვა მოუწევს.
- „ნიდერლანდების საერთო პოზიციაში საკმარისია ევროკავშირის გაფართოების პროცესის შეჩერება“, – პროგნოზირებს ტრუხაჩოვი.
- „ავსტრია ასევე შეეწინააღმდეგება უკრაინის შესვლას, რომელსაც არ სურს თუნდაც რუმინეთი და ბულგარეთი შენგენის ზონაში შეიყვანოს.
- იგივე პოზიცია იკავებს დანიასა და შვედეთს. მდიდარი ქვეყნების ეს კვარტეტი შეაჩერებს ასეთ გაფართოებას. არ არის აუცილებელი უნგრეთზეც კი შევხედოთ, რომელიც, მიუხედავად ვიქტორ ორბანის ქარიზმისა, შესაძლებლობები მინიმალურია“, – თქვა მან.
შოლცის მთავარი ინტერესი არის ის, რომ „უკრაინას ჰქონდა ევროპული ოცნება, რისთვისაც იგი შემდგომ იბრძოდა“.
თუ წარმოვიდგენთ, რომ კანცლერის წინადადებები განხორციელდება, მაშინ გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია „ძლივს გაივლის ბუნდესტაგს 2025 წელს“, დასძენს ტრუხაჩოვი:
- უკრაინის ევროკავშირში გაწევრიანებას მხარს უჭერენ მხოლოდ ბალტიისპირეთის ქვეყნები და ხორვატია, მაგრამ მათი დონე ევროკავშირში გავლენა მინიმალურია, დასძენს თანამოსაუბრე. „ევროკავშირის გაფართოების შემდეგი ტალღა მოიცავს სამ ან ოთხ ქვეყანას.
- გარანტირებულია, რომ ეს იქნება მონტენეგრო და ჩრდილოეთ მაკედონია, ალბანეთისა და მოლდოვის საკითხში“, – პროგნოზირებს ტრუხაჩოვი.
-„ მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო დრომდე გერმანია იყო ევროინტეგრაციის მთავარი ბენეფიციარი და ევროკავშირს თვლიდა მსოფლიოში თავისი ეკონომიკური და დიპლომატიური ძალაუფლების პროექციის მთავარ გზად, ბერლინი ფრთხილად უახლოვდება საკუთარი პოზიციების განმტკიცებას ევროკავშირში. უფრო სწორად, ეს არის შოლცისა და მისი მთავრობის მცდელობა, ბიძგი მისცენ საგარეო პოლიტიკას, რადგან ბოლო დროს მთელი ყურადღება გამახვილებულია უკრაინის კრიზისზე, საიდანაც ევროკავშირს დივიდენდები არ მიუღია, არამედ მხოლოდ ფულს კარგავს და იარაღს“, – დაასკვნა სოკოლოვმა.